Od 21 września 2013 sekretarzem synodu jest włoski kardynał Lorenzo Baldisseri. Prawo głosu mają ojcowie synodalni: kardynałowie, arcybiskupi i biskupi reprezentujący episkopaty krajowe i Kurię Rzymską; ponadto w obradach uczestniczą – bez prawa głosu – inni duchowni, siostry zakonne i świeccy jako współpracownicy, audytorzy, asystenci i inni. Obecni będą też „delegaci braterscy”, czyli przedstawiciele różnych wyznań chrześcijańskich. Zgodnie z regulaminem Synodu każdą sesję prowadzić będzie jeden z czterech mianowanych przez Ojca Świętego przewodniczących (prezydentów) delegatów: kardynałowie André Vingt-Trois z Paryża, Luis Antonio G. Tagle z Manili (Filipiny), Raymundo Damasceno Assis z Aparecidy (Brazylia) i Wilfrid Fox Napier OFM z Durbanu w RPA. Prymas Węgier, przewodniczący Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE) kard. Péter Erdő z Budapesztu jest z nominacji papieskiej relatorem generalnym Synodu, a sekretarzem specjalnym – włoski hierarcha, arcybiskup Chieti-Vasto Bruno Forte.

Z Polski w pracach synodalnych weźmie udział delegacja episkopatu w składzie: arcybiskupi Stanisław Gądecki i Henryk Hoser oraz bp Jan Wątroba. Ponadto z urzędu, jako przewodniczący dykasterii Kurii Rzymskiej, ojcami synodalnymi będą kard. Stanisław Ryłko, stojący na czele Papieskiej Rady ds. Świeckich i abp Zygmunt Zimowski, kierujący Papieską Radą Duszpasterstwa Służby Zdrowia.

Wśród ojców synodalnych jest też kilku hierarchów polskiego pochodzenia: arcybiskupi Mieczysław Mokrzycki ze Lwowa, Tadeusz Kondrusiewicz z Mińska, Zbigniew Stankiewicz z Rygi i Tomasz Peta z Astany – stolicy Kazachstanu oraz biskup Oruro w Boliwii – Krzysztof Białasik. Reprezentują oni oczywiście Kościoły lokalne w krajach, w których pełnią swe urzędy.

Ponadto małżeństwo z Poznania – Jadwiga i Jacek Pulikowscy znaleźli się, z nominacji papieskiej, w gronie 51 audytorów Synodu. A jednym z 32 asystentów pomagających przy organizacji tego wydarzenia jest polski kapłan ks. Mirosław Juchno.

Niekatolickimi gośćmi prac synodalnych, czyli tzw. delegatami braterskimi, będzie 14 przedstawicieli Kościołów, wspólnot i organizacji międzykościelnych: prawosławnych, protestanckich, anglikańskiej, Światowej Rady Kościołów i innych.

Osobliwością zbliżającego się zgromadzenia zwyczajnego jest to, że po raz pierwszy przebiega ono dwuetapowo. Najpierw w dniach 5-19 października ub.r. obradowało w Watykanie III zgromadzenie nadzwyczajne Synodu Biskupów nt. „Wyzwania duszpasterskie związane z rodziną w kontekście ewangelizacji”. Przedstawione i zgłoszone na nim zagadnienia i problemy wywołały wówczas wielką dyskusję, która z kolei zaowocowała dalszymi propozycjami i wnioskami, które znajdą swój dalszy ciąg na rozpoczynającym się za kilka dni spotkaniu. Dopiero po tym zgromadzeniu papież opracuje adhortację apostolską, będącą oficjalnym dokumentem posynodalnym.

Synod rozpocznie się 4 października Mszą św. pod przewodnictwem papieża, koncelebrowaną wraz z kardynałami i biskupami – ojcami synodalnymi, a poprzedzi ją czuwanie modlitewne na Placu św. Piotra w intencji tego światowego spotkania nt. rodziny.

Przez cały czas trwania obrad w Watykanie, w kaplicy Matki Bożej „Salus Populi Romani” w bazylice Matki Bożej Większej wystawione będą (w godz. 7-19) relikwie św. Teresy od Dzieciątka Jezus i jej błogosławionych rodziców Ludwika i Zelii Martinów, których 18 października papież ogłosi świętymi. Tym samym staną się oni pierwszymi kanonizowanymi małżonkami w dziejach Kościoła, którzy nie byli męczennikami i nastąpi to właśnie w czasie Synodu Biskupów nt. rodziny.

„Ludwik i Zelia [z d. Guérin] pokazali swoim życiem, że miłość małżeńska jest narzędziem świętości, jest drogą do świętości, osiągniętej wspólnie przez dwie osoby” – powiedział, komentując przyszłe wydarzenie w Radiu Watykańskim, wicepostulator sprawy ich kanonizacji o. Antonio Sangalli, karmelita. Jest to obecnie, jego zdaniem, najważniejszy element do oceny rodziny. „Istnieje ogromne zapotrzebowanie na prostą duchowość, urzeczywistnianą w życiu codziennym” – dodał zakonnik.

Szczególnej wymowy nabiera również sam fakt wystawienia relikwii właśnie przed Maryją „Salus Populi Romani”, którą zarówno św. Tereska, jak i jej rodzice otaczali wielką czcią i przed którą Ojciec Święty modlił się o jak najlepsze owoce przyszłego zgromadzenia synodalnego.

Jeszcze jedną cechą wyróżniającą tegoroczne obrady będzie uroczysta sesja poświęcona 50. rocznicy ustanowienia, a właściwie przywrócenia po wiekach w Kościele katolickim instytucji Synodu Biskupów. Odbędzie się ona 17 października w Auli Pawła VI przed południem. Rozpocznie ją słowo wstępne kard. L. Baldisseriego – sekretarza generalnego Synodu Biskupów, po czym referat rocznicowy wygłosi kard. Christoph Schönborn z Wiednia, a przedstawiciele pięciu kontynentów przedstawią okolicznościowe wykłady. Na zakończenie przemówi Ojciec Święty. Przewidziano ponadto pokaz filmu dokumentalnego o Synodzie i występ chóru dziecięcego Piccolo Coro dell’Antoniano z Bolonii.