Tamtejsze tradycje uniwersyteckie sięgają 1218 r., jednak w połowie XIX w. liberalne władze Hiszpanii usunęły z uczelni wydziały kościelne. Odrodziły się one dopiero 75 lat temu, dając początek Papieskiemu Uniwersytetowi.

„Chodzi o przypomnienie okresu odrodzenia fakultetów kościelnych, które zostały zakazane przez systemy liberalne ok. 1852 r., ponieważ miały zagrażać rozwojowi społeczeństwa i człowieka. Nie zamierzamy świętować naszych początków, co zrobimy w 2018 r. Chcemy podkreślić znaczenie materii wykładanych na tych fakultetach, które były u początków uniwersytetu hiszpańskiego i europejskiego w XIII w., a także ducha humanizmu, który go przenikał” – powiedział Ángel Galindo, rektor uniwersytetu.

Po uroczystej Mszy kard. Grocholewski wygłosił konferencję w audytorium Jana Pawła II, w której podkreślił znaczenie katolickich uniwersytetów w formowaniu się tożsamości europejskiej oraz w rozwoju szeroko pojętej kultury. Przypomniał też, że w centrum nauczania powinna znajdować się zawsze ludzka osoba. Wobec polemiki, jaka zrodziła się w Hiszpanii z powodu nowych tekstów do nauki lekcji religii w szkole podstawowej i średniej oraz protestów środowisk liberalnych powiedział: „Dziwi mnie, że w Hiszpanii istnieje ten problem z wychowaniem katolickim, ponieważ są kraje bardziej liberalne, jak Belgia i Holandia, w których te szkoły są opłacane przez państwo. Trzeba szanować prawo obywateli, aby mogli wybrać swoje własne wychowanie. Te kraje opłacają szkoły i uniwersytety, ponieważ szanują to prawo, które jest kontemplowane nawet na płaszczyźnie międzynarodowej. Są kraje pokomunistyczne, które posiadają fakultety teologiczne finansowane przez rząd. Jest ich ponad 11 na świecie”.

Władze miasta nadały watykańskiemu dostojnikowi tytuł „honorowego gościa” Salamanki. Kard. Grocholewski odwiedził również miejscowość Alba de Tormes z okazji 500-lecia urodzin św. Teresy od Jezusa. To właśnie w tej miejscowości zmarła hiszpańska mistyczka i tutaj znajdują się jej relikwie.