Na początku warto podkreślić podstawową rzecz. Jeśli chodzi o środki pochodzące z różnego rodzaju funduszy europejskich, to Caritas Polska nie ma w tej kwestii żadnej uprzywilejowanej pozycji, jak można czasami usłyszeć. Żeby dostać jakąś dotację, musi podobnie jak inne organizacje wystąpić w otwartym konkursie. Potencjałem Caritas jest duże doświadczenie jako organizacji charytatywnej, a co za tym idzie, przetarte ścieżki działania i sieć diecezjalna, która oplata praktycznie całą Polskę. Tak też należy patrzeć, chcąc zobaczyć, w jaki sposób Caritas wykorzystuje unijne środki. W jednej linii stoją duże projekty, jak np. Europejski Program Pomocy Żywnościowej – PEAD, w ramach którego polscy przedsiębiorcy z pomocą unijnych dotacji produkują artykuły spożywcze, które trafią do osób najbardziej potrzebujących – i programy pod auspicjami Komisji Europejskiej, dotyczące pomocy uchodźcom i migrantom albo integracji azylantów i cudzoziemców. W drugiej grupie caritasowskich przedsięwzięć, w których wykorzystywane jest wsparcie ze środków Unii Europejskiej, znajdują się projekty realizowane w poszczególnych diecezjach. Ze względu na szeroki zakres działalności Caritas trudno podać pełną listę wszystkich inwestycji, których całość albo część została sfinansowana ze środków unijnych.

Tony i tiry żywności

Wśród tych pierwszych projektów, chyba najbardziej znanym, jest ten dotyczący pomocy żywnościowej. W ramach programu „Dostarczanie nadwyżek żywności najuboższej ludności Unii Europejskiej” – PEAD, w latach 2005–2013 Caritas otrzymała i rozdzieliła łącznie ponad 292 tys. ton żywności. Wartość programu netto wyniosła ponad 600 mln zł. Pomoc otrzymało 14 mln osób. Pomiędzy potrzebujących rozdzielono 157 mln posiłków. – Gdyby załadować do tirów całą pomoc żywnościową, jaką w ramach programu unijnego PEAD do końca grudnia 2013 r. rozdzieliła Caritas w Polsce, to sznur ciężarówek miałby 314 km długości! A samych tirów byłoby prawie 16 tys. – informuje Elżbieta Sztabler, koordynatorka projektu z Caritas Polskiej. Główny cel programu to udzielanie stałej pomocy żywnościowej ludziom bezrobotnym, osobom o niskich dochodach, rodzinom ubogim, wielodzietnym i dysfunkcyjnym; rodzinom, w których znajdują się osoby chore i  niepełnosprawne, znajdujące się  pod opieką 42 Caritas diecezjalnych. Artykuły spożywcze pochodzące z programu pomocy żywnościowej są wytwarzane przez producentów wybranych w ramach przetargu organizowanego przez Agencję Rynku Rolnego. Produkty są przekazywane w specjalnych opakowaniach opatrzonych logo Unii Europejskiej, Agencji Rynku Rolnego oraz Caritas jako dystrybutora. Na opakowaniach znajdują się też informacje: „Dostarczony w ramach programu pomocy żywnościowej” oraz „Artykuł nie jest przeznaczony do sprzedaży”. Najczęściej Caritas tę pomoc rozdziela za pośrednictwem: parafii, parafialnych zespołów Caritas, rodzinnych domów dziecka, kuchni i jadłodajni dla ubogich, świetlic socjoterapeutycznych i środowiskowych, domów samotnej matki, ośrodków dla bezdomnych, burs dla młodzieży, punktów interwencji kryzysowej, ośrodków dla osób uzależnionych, stacji opieki Caritas,  placówek dla osób niepełnosprawnych oraz innych organizacji. Rozmach tej akcji jest imponujący.