Strażnicy relikwii


Miłosz Kluba
; GN 25/2013 Kraków

publikacja 23.06.2013 07:00

Budowa na tzw. Białych Morzach trwa. Powstają kolejne budynki. W górnym, dużym kościele już niebawem odprawiane będą Msze św.


Widok Centrum Jana Pawła II z lotu ptaka. Zdjęcie wykonane z dźwigu ustawionego na terenie budowy Adam Wojnar Widok Centrum Jana Pawła II z lotu ptaka. Zdjęcie wykonane z dźwigu ustawionego na terenie budowy

Na zakończenie zebrania Konferencji Episkopatu Polski, które od 21 do 23 czerwca odbywa się w Krakowie, hierarchowie wezmą udział w poświęceniu górnego kościoła (1) w Sanktuarium Jana Pawła II w Borku Fałęckim.
– Właściwie należałoby mówić o pobłogosławieniu kościoła – podkreśla ks. prał. Jan Kabziński. Wyjaśnia, że nie będzie to jeszcze konsekracja, podczas której m.in. namaszcza się ołtarz krzyżmem świętym i ustawia na nim dymiące kadzielnice.

– Mamy nadzieję, że tego aktu dokona ojciec święty. Być może podczas kolejnych Światowych Dni Młodzieży, które mają szanse odbyć się w Krakowie – tłumaczy kustosz sanktuarium.
Uroczystość 23 czerwca będzie także okazją, by uczcić przypadające na ten rok jubileusze kapłańskie. Kard. Stanisław Dziwisz, bp Tadeusz Rakoczy i bp Jan Zając obchodzić będą 50-lecie, bp Grzegorz Ryś – 25-lecie, a bp Damian Muskus OFM – 20-lecie święceń kapłańskich. Jubileusze ćwierćwiecza sakry biskupiej będą obchodzili kard. Kazimierz Nycz i bp Jan Szkodoń.


Krew i księga


W dniu błogosławienia w górnym kościele ma być wszystko, co potrzebne do sprawowania Eucharystii – m.in. ołtarz, ambonka, miejsca dla celebransów oraz Kaplica Najświętszego Sakramentu z tabernakulum. W większości wykończone będzie także wnętrze kościoła. Jego ściany zdobią pierwsze w Polsce mozaiki wykonane przez jezuitę o. Marko Rupnika. Przedstawiają one biblijne wydarzenia, takie jak grzech pierworodny, uciszenie przez Jezusa burzy na jeziorze czy odpuszczenie grzechów jawnogrzesznicy. Mozaika w prezbiterium, za ołtarzem, przedstawia m.in. pokłon Trzech Króli, moment objawienia się Syna Bożego światu. Jednym ze składających hołd jest patron kościoła – bł. Jan Paweł II. Wszystkie wizerunki stylem nawiązują do mozaik bizantyjskich, przedstawione postacie mają nieco wydłużone sylwetki i duże twarze.


– Początkowo obawiałem się, czy będą tu pasowały – przyznaje ks. Kabziński. – Gdy jednak zostały wykonane w przeznaczonych na to miejscach, zadziałała odległość, perspektywa i okazało się, że efekt jest bardzo dobry.


Zaangażowanie właśnie o. Rupnika w przygotowanie wystroju kościoła zaproponował kard. Stanisław Dziwisz, będący pod wrażeniem dzieła jezuity w Sanktuarium św. o. Pio w San Giovanni Rotondo. Ich układanie trwało prawie dwa tygodnie, a pomocnicy artysty pracowali od rana do nocy.


Jak podkreśla ks. Kabziński, najważniejszym miejscem sanktuarium nadal będzie jednak dolny kościół, gdzie przechowywane są relikwie bł. Jana Pawła II. W konsekrowanym 1 maja br. Kościele Relikwii (2) w marmurowym ołtarzu umieszczona jest zamknięta w szklanej szkatule ampułka z krwią błogosławionego papieża. W jednej z dolnych kaplic znajduje się natomiast przywieziona z Watykanu płyta z grobu Jana Pawła II. Na niej spoczywa relikwiarz przekazany przez lekarzy z kliniki Gemelli, również zawierający krew bł. Jana Pawła II. Kształtem nawiązuje on do księgi, która leżała na papieskiej trumnie, a której strony podczas uroczystości pogrzebowych przewracał silnie wiejący wiatr. Powstały trzy takie relikwiarze – dwa pozostałe znajdują się w katedrze na Wawelu oraz w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich. – Kościół Relikwii zawsze pozostanie miejscem centralnym. To przede wszystkim tutaj przybywają pielgrzymi – przekonuje kustosz sanktuarium i prezes Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”.


Na „Białych Morzach”


– Jest to miejsce bardzo wyjątkowe, położone między Sanktuarium Bożego Miłosierdzia (3) a Zakrzówkiem i terenami zakładów Solvay, gdzie w młodości pracował Karol Wojtyła – mówi ks. Kabziński. W miejscu, w którym powstaje sanktuarium i Centrum Jana Pawła II, kiedyś składowano urobek z fabryki – sodę z wapnem. Do dziś teren ten nie jest do końca stabilny. Pozostałości po Solvayu tworzą bowiem kilkunastometrową warstwę, na której nie dało się postawić budynków. Pozwoliła na to dopiero gruba na niespełna metr betonowa płyta, która wspiera się na 24-metrowych, betonowo-stalowych palach. By stanęły budynki kościoła, Centrum Wolontariatu (4) i Instytutu Dialogu Międzykulturowego (5), potrzeba było 300 takich słupów. Pod powstające muzeum – kolejnych 600.


Kard. Dziwisz uroczyście erygował sanktuarium bł. Jana Pawła II w krakowskich Łagiewnikach 1 czerwca 2011 r. Tego dnia relikwie ojca świętego wprowadzono procesyjnie do Kościoła Relikwii w centrum „Nie lękajcie się!”. Niespełna dwa miesiące temu, w drugą rocznicę beatyfikacji papieża Polaka, kardynał konsekrował znajdujący się tam ołtarz. Teraz przychodzi kolej na górny kościół.
Co dalej? Trwa budowa muzeum (6), w którym znajdą się także pracownie artystyczne i renowatorskie, a także studio telewizyjne. W Centrum Jana Pawła II, którego częścią jest jego sanktuarium, mają także powstać dom pielgrzyma, dom rekolekcyjny oraz dom rehabilitacyjny.


– Chcielibyśmy, żeby można było służyć tutaj także ludziom potrzebującym, chorym i niepełnosprawnym – mówi ks. Kabziński. – Ojciec święty zawsze o tych osobach pamiętał, spotykał się z nimi podczas każdej pielgrzymki, a wcześniej, gdy był jeszcze kardynałem, przy okazji każdej wizytacji parafii.

Ważne miejsca sanktuarium:


Górny kościół ma kształt ośmiokąta i ok. 2 tys. mkw. powierzchni. Wykorzystywany jest przede wszystkim w czasie dużych nabożeństw. Od 23 czerwca w każdą niedzielę będą w nim sprawowane dwie Msze św. Jego ściany oraz prezbiterium zdobią – pierwsze w Polsce – mozaiki o. Marko Ivana Rupnika.


Kościół Relikwii, znajdujący się pod kościołem górnym, to prawdziwe serce sanktuarium. Tutaj w ołtarzu umieszczona została ampułka z relikwią krwi bł. Jana Pawła II. Na marmurowej posadzce są herby Jana Pawła II, Benedykta XVI i kard. Stanisława Dziwisza. Na ścianach znalazły się obrazy przedstawiające ojca świętego wizytującego najbardziej znane sanktuaria maryjne na świecie. Do tych miejsc nawiązują także oratoria otaczające dolny kościół. W krypcie dolnej świątyni jest miejsce na pochówki osób zasłużonych dla Kościoła. Pochowano tu już kardynałów Andrzeja Deskura i Stanisława Nagyego.


Kaplica Kapłańska to jedna z kaplic rozmieszczonych wokół Kościoła Relikwii. Zbudowana została na wzór wawelskiej krypty św. Leonarda, gdzie swoja pierwszą Mszę św. odprawił Karol Wojtyła. W kaplicy znajdują się płyta z grobu bł. Jana Pawła II oraz relikwiarz z krwią papieża, wykonany w formie księgi.