Montserrat – sanktuarium Czarnej Madonny

Sedes sapientiae

W barokowej bazylice, nad głównym ołtarzem, w niszy wyłożonej złotem i drogimi kamieniami, znajduje się największy skarb tego miejsca: polichromowana statua Matki Bożej o wysokości 95 centymetrów. Wyobraża ona siedzącą na tronie Matkę Bożą. Maryja opiera lewą rękę na ramieniu trzymanego na kolanach Dzieciątka Jezus. Oboje mają złociste szaty i korony na głowach. Cudowną figurę ukoronował papież Leon XIII w 1881 roku i uznał Matkę Bożą z góry Montserrat za Patronkę Katalonii. Twarze i dłonie Madonny i Dzieciątka sczerniały od lampek i świec zapalanych przed figurą przez pobożnych Katalończyków. Cudowna statua pochodzi z końca XII wieku. Pobożny lud nazywa Ją La Moreneta(Czarnulką). Madonna – jako Królowa – trzyma w ręku kulę ziemską na znak, że Swą miłością obejmuje cały świat. W dłoni Dzieciątka zaś widać sosnową szyszkę – symbol życia wiecznego. Mimo iż obecnie cudowna figura Morenety znajduje się za szkłem, wierni stoją czasem w długich kolejkach, aby choć przez chwilę dotknąć kuli ziemskiej, którą trzyma Piękna Pani. Przez wycięty otwór w szybie każdy może jej dotknąć. W ten sposób Madonna obdarza pątników łaskami.

Niezwykłe są chwile, które spędza się na czekaniu w kolejce do cudownej figury. Każdemu towarzyszy atmosfera niesamowitości. Ludzie w zadumie, często szepcząc słowa modlitwy, powoli zbliżają się do Patronki Katalonii. Samo przebywanie w Jej obecności jest wręcz mistyczne. Wszyscy z wiarą i wielkim oddaniem dotykają kuli ziemskiej i całują szybę osłaniającą cudowny wizerunek. Twarz Maryi emanuje dobrocią. Dotknięcie figury oznacza dotknięcie dobrej Matki, pełnej miłości i wyrozumienia dla ułomnej ludzkiej natury. I znowu rodzi się po raz kolejny pytanie: czym będzie w rzeczywistości nasze spotkanie z Matką Bożą po drugiej stronie życia, skoro obcowanie z Jej figurą jest już jakby przedsmakiem nieba? Czarna Madonna z góry Montserrat czczona jest nie tylko w Katalonii, ale i w całej Hiszpanii, a także w krajach Ameryki Południowej, którą zdobywali Hiszpanie. Jej wizerunek można spotkać również w wielu kościołach Europy.

Madonna z Montserrat obecna jest miedzy innymi w katedrze św. Jakuba w Santiago de Compostela, gdzie znajduje się grób Apostoła, w kościele parafialnym w Lourdes i w zakrystii jasnogórskiego sanktuarium. Taki rodzaj przedstawienia Maryi narodził się w Bizancjum już w VI wieku, ale tak naprawdę nie był wizerunkiem Maryi tylko Jezusa. Mały Jezus jest przedstawiany równocześnie jako Król Wszechświata i uosabia najważniejszą cechę władcy: mądrość. W wizerunku z góry Montserrat Chrystus zasiada na jedynym tronie godnym Jego majestatu: na kolanach dziewiczej Matki. Z tego powodu ten szczególny wizerunek nazywany jest „Stolicą Mądrości” („Sedes Sapientiae”)  lub „Tronem Mądrości”. Mądrym w rozumieniu starożytnych był ten, kto przyjął prawdziwą Mądrość i uczynił Ją treścią swojego życia. Maryja przyjęła Mądrość - Słowo Wcielone, była Jej posłuszna i dlatego zasłużyła na tytuł "Stolicy Mądrości". Święty Ambroży poucza, że Maryja jest pierwowzorem Kościoła w porządku wiary, miłości i doskonałego zjednoczenia z Chrystusem. Potężny kult Matki Bożej na górze Montserrat przyczynił się do tego, że nazwa tej świętej góry stała się bardzo popularnym imieniem Katalonek. Znana śpiewaczka, Montserrat – Caballe nie jest tutaj żadnym wyjątkiem.