Romański bastion

ŁOWICKI GOŚĆ NIEDZIELNY

publikacja 17.02.2011 07:10

Kiedyś często bywali tu arcybiskupi i książęta. Szturmem próbowali do niej wtargnąć Tatarzy, Litwini, Krzyżacy i Szwedzi. W jej progach modlił się też sługa Boży Jan Paweł II.

Romański bastion Agnieszka Napiórkowska/GN W tumskiej archikolegiacie odbyło się wiele synodów i zjazdów książęcych

O tym, jak wielkim wydarze­niem historycznym i religijnym będzie obchodzona 21 i 22 maja 850. rocznica konsekracji archikolegiaty tumskiej, zbudo­wanej z inicjatywy arcybiskupa gnieźnieńskiego Janika ze Żnina, może świadczyć fakt, że o uroczy­stość pytał sam Ojciec Święty Be­nedykt XVI. Imponująca jest także lista zaproszonych gości.

Powtórka z historii

Archikolegiata w Tumie zbu­dowana została na fundamentach opactwa NMP, które powstało około 1000 r. i związane jest z działalno­ścią św. Wojciecha. Tumska świąty­nia jest największym kościołem ro­mańskim w Polsce. Jej budowa była wzorowana na katedrze wawelskiej. Uroczystej konsekracji, która miała miejsce 21 maja 1161 r., dokonał abp Janik, który później spoczął w jej podziemiach. Do połowy XVI w. sta­nowiła miejsce zjazdów kościelnych i książęcych. Odbywało się w niej wiele synodów, istotnych dla pań­stwa i Kościoła w Polsce.

Romański bastion   Agnieszka Napiórkowska/GN Nad drzwiami wejściowymi znajduje się przepiękny XII-wieczny portal Świątynia ma charakter obron­ny, toteż wielokrotnie służyła za twierdzę. W XIII i XIV wieku była wielokrotnie oblegana przez Tatarów, Litwinów, Krzyżaków i Szwedów. Najgroźniejszy okazał się najazd Litwinów, podczas które­go spalono kościół razem z ukrytą w nim ludnością. Podczas odbudo­wy zatarł się częściowo jej romań­ski charakter, z kolei po pożarze w 1473 r. wprowadzono elementy gotyckie. 100 lat później przed wejściem głównym dobudowano renesansową kruchtę, która miała zabezpieczyć romański portal, i po­łożono tynki z freskami.

Po zniszczeniach, których doko­nali Szwedzi, z inicjatywy pryma­sa Łubieńskiego w latach 1765–1785 przebudowano kościół, nadając mu styl klasycystyczny. Architekt Efraim Schroeder zaprojektował przebudowę wież, nawy głównej, okien i całego wnętrza.

Przez wiele wieków kościół w Tumie posiadał tytuł kolegiaty. W 1819 r. kapituła łęczycka została zniesiona, a kolegiata stała się ko­ściołem parafialnym. Ostatni pożar kościoła miał miejsce w 1939 r., pod­czas bitwy nad Bzurą. Odbudowę rozpoczęto 8 lat później. Po nowym podziale administracyjnym Kościoła w 1992 r. parafa w Tumie zosta­ła włączona do diecezji łowickiej i otrzymała tytuł archikolegiaty. Erygowano również kapitułę łę­czycką. W 1999 r. sprowadzono do Tumu relikwie św. Wojciecha.

Może i prezydent?

Przygotowania do jubileuszu w parafii pw. NMP Królowej i św. Aleksego rozpoczęły się 3 lata temu. – Zbliżająca się okrągła rocznica konsekracji sprawiała, że ciągle zastanawialiśmy się, co można i należy zrobić – mówi ks. Paweł Olszewski, proboszcz.

Uroczystości jubileuszowe rozciągnięte będą na dwa dni. W sobotę 21 maja planowana jest sesja naukowa, która odbędzie się w Domu Kultury w Łęczycy. Po niej przewidziano zwiedzanie kościoła i wystawy przygotowy­wanej przez Muzeum w Łęczycy. Tego dnia ma także nastąpić rozda­nie nagród uczestnikom konkursu fotograficznego i historycznego dla dzieci i młodzieży z powiatu.

– Przygotowujemy także al­bum dotyczący archikolegiaty. Na tym jednak nie koniec. Wyda­ny zostanie też kalendarz na rok 2012. Kulminacją jubileuszowych uroczystości będzie Msza św. 22 maja o godz. 13 z udziałem nuncju­sza apostolskiego, arcybiskupów i biskupów polskich. Eucharystii będzie przewodniczył prymas se­nior kard. Józef Glemp, zaś Słowo Boże wygłosi abp Józef Michalik. Do udziału w uroczystościach zaproszono także władze wszystkich szczebli z prezydentem Bronisła­wem Komorowskim i premierem Donaldem Tuskiem na czele – wy­licza ks. Olszewski.

Warto podkreślić, że w zorga­nizowanie obchodów 850. rocznicy bardzo mocno zaangażowane są miasto i powiat Łęczyca, które wysyłają oficjalne zaproszenia, a także przygotowują wystawy, prelekcje, koncerty i okolicznościowe pamiątki. Na ich zlecenie zamówiony został w Filharmonii Łódzkiej specjalny utwór. Uroczy­stości uświetni koncert.

– Zorganizowanie takich uroczystości jest wielkim przed­sięwzięciem, dlatego – zwłaszcza w kwestiach logistycznych – bar­dzo liczę na parafian. Chciałbym, by mieszkańcy otworzyli swoje podwórka i zrobili z nich parkin­gi, a także, aby zajęli się zabezpie­czeniem uroczystości – mówi ks. Olszewski.