Gdy proboszcza nie było na plebanii, każdy wiedział, że trzeba iść do kościoła, aby go spotkać. Spędzał tam długie godziny na modlitwie. Często leżał krzyżem, gdy miał trudne sprawy do załatwienia. Najczęściej spowiadał. Pamiętam, jak przyjeżdżali do niego ludzie z odległych stron, by skorzystać z tej posługi. Ksiądz Stanisław Sudoł był jak święty proboszcz z Ars Jan Maria Vianney – ubogi i oddany dla penitentów – wspomina ks. Józef Konefał, krewny ks. Sudoła i następca na stanowisku proboszcza w Dzikowcu.

Szkoła charakteru

W Dzikowcu na Podkarpaciu, gdzie spędził większość swojego kapłańskiego życia, pamiętający go mieszkańcy podkreślają, że kapłaństwo było jego życiem, misją i zadaniem. – Zapamiętałem go już jako mały chłopiec, gdy przyjechał do chorego sąsiada z sakramentami. Podczas gdy on udzielał namaszczenia chorych, najbliżsi modlili się w izbie obok. Ja byłem tam z mamą. Gdy skończył, wyszedł, porozmawiał z każdym, pytał o zdrowie, o rodzinę. Każde dziecko uścisnął i pytał, czy umie się już przeżegnać. Potem przez lata był moim katechetą i spowiednikiem. Jako kierownik duchowy był nieoceniony. Wymagający, ale przy tym łagodny – wspomina Wojciech Mroczek z Lipnicy. Tę troskę o drugich ks. Sudoł wyniósł z domu rodzinnego, a swoje kapłaństwo ukształtował podczas studiów w seminarium przemyskim. Urodził się 16 marca 1895 r. we wsi Zembrza w powiecie kolbuszowskim, w ówczesnym zaborze austriackim. Był siódmym z ośmiorga dzieci Marcina i Wiktorii Sudołów, galicyjskich chłopów, którzy wielką wagę przykładali do religijnego wychowania potomstwa. Dzieciom nieobca była praca w gospodarstwie. Wielką pasją rodzinną, przekazywaną z pokolenia na pokolenie, było pszczelarstwo, które ks. Stanisław kultywował na swoich placówkach kapłańskich. Mimo że Sudołowie nie byli majętni, posłali Stanisława do gimnazjum w Rzeszowie. W 1915 r. rozpoczął studia w seminarium duchownym. Wielokrotnie później wspominał, że jednymi z najważniejszych dla niego momentów z seminaryjnych lat były przyjęcie sutanny i dzień święceń kapłańskich. – Księdza Sudoła nie można było spotkać inaczej jak tylko w sutannie. Choć była ona pocerowana i połatana, ale była jego najważniejszym strojem, jak mawiał, Chrystusową szatą. Gdy chciano mu kupić nową, wzbraniał się, tłumacząc, że ta, w której chodzi, jest jeszcze poczciwa – wspomina ks. Konefał.

Życiowa misja

Pierwszą placówką posługi kapłańskiej ks. Sudoła był wikariat w Rakszawie. – Na wstępie kapłańskiego życia w swoich notatkach zapisał: „Oby się we mnie spełniło, bym życie swoje za przyczyną Najświętszej Matki prowadził w Chrystusie, dla Chrystusa, z Chrystusem”. To zawołanie było busolą jego świątobliwego życia – dodaje ks. Konefał.

W czasie epidemii tyfusu opiekował się chorymi parafianami, a umierających jednał z Bogiem. Po kilku dniach sam zachorował, ale szczęśliwie przeżył. Kolejną parafią, na którą został posłany, była Wiązownica k. Jarosławia. W tamtym czasie okazał się mężem opatrznościowym, kapłanem, jakiego potrzebowali parafianie dotknięci okropnością doświadczeń II wojny światowej. Dał się poznać jako ubogi asceta, gotowy niemal wszystko oddać dla biednych, oraz niezmordowany ewangelizator. W jednym z kazań zapisał: „Stójmy mocno przy wierze, przy jej przepisach, kochajmy pobożność i cnotę, przelewajmy te drogie skarby na młode pokolenie”. Te cechy jednały mu ludzi, którzy szczególnie w trudnych latach wojennych mogli liczyć na pełne otuchy słowa proboszcza, ale także jego pomoc w wielu sprawach.

To kapłańskie oddanie nie wszystkim odpowiadało. Ze względu na trudne relacje polsko-ukraińskie na wschodzie Polski, w 1944 r. został zmuszony do opuszczenia parafii. – Ukraińcy anonimowo przesłali mu list z pogróżkami (grozili mu śmiercią) i nakazem natychmiastowego „wyniesienia się” za San. On nie chcąc, by na wiązownickiej parafii zaciążyła zbrodnia księżobójstwa, uległ tej presji. Wrócił w rodzinne strony – opowiada ks. Konefał.

Resztę kapłańskiego życia ks. Sudoł spędził w Dzikowcu. – Na rozpoczęcie roku szkolnego do Lipnicy przyjechał zwykłą furmanką. Od pierwszych słów można było wyczuć w nim niezwykłą przyjacielskość i życzliwość – wspomina Maria Wyburczy, emerytowana nauczycielka. – Ksiądz Sudoł uczył religii w klasie, która znajdowała się obok mojej, więc często spotykaliśmy się na przerwach. Był zawsze, pomimo licznych obowiązków, zatroskany o losy innych. Kiedyś podszedł do mnie i zapytał: „Dziecko, macie za co żyć, nie brakuje wam czego?”. Popatrzyłam wtedy na niego, na starą sutannę, schodzone buty i odparłam, że wszystko mamy. Wiem z opowiadań wielu osób, że mimo tego, iż prowadził sam ascetyczne życie, to zawsze pomógł potrzebującym – wspomina nauczycielka. Nieżyjący już ks. Józef Sondej z Rzeszowa, wieloletni współpracownik ks. Sudoła, opowiadał o jego oddaniu w posłudze kapłańskiej. – Był niezwykłym spowiednikiem. Ludzie otaczali jego konfesjonał, a on siedział w nim aż do wieczora, często bez obiadu. Spowiadał aż do ostatniego penitenta. Miał styl życia jak św. Jan Maria Vianney. Ubóstwo, skromność, asceza i niemalże męczeństwo w konfesjonale. Często ludzie z odległych stron przyjeżdżali, by u niego się wyspowiadać – wspominał ks. Sondej.

Wielką pasją ks. Sudoła było pszczelarstwo. Pośród pszczółek, jak mawiał, odpoczywał. Gdy był zmęczony, zatroskany jakimś problemem, szedł do pszczół. Doglądał uli, patrzył na pracę pszczół i po jakimś czasie wracał pełen nowej werwy.

Autorytet na trudne czasy

Etap diecezjalny procesu beatyfikacyjnego ks. Stanisława Sudoła trwał 5 lat. Przesłuchano 31 świadków. Biegli z zakresu historii i archiwistyki zebrali ponad 4,5 tys. stron dokumentów dotyczących sługi Bożego ks. Stanisława Sudoła. Cenzorzy teologowie dokonali ekspertyzy kilkudziesięciu jego pism. 27 czerwca br. biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz złożył akta z dochodzenia diecezjalnego w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. – W czasach kiedy tak bardzo popadamy w aktywizm, kiedy liczą się akcje, ilość „lajków” pod postami z wydarzeniami na portalach społecznościowych, kiedy często górę bierze ilość działań nad ich jakością, postawa ks. Stanisława Sudoła uświadamia nam – kapłanom, że wszystko w naszym życiu i w naszej posłudze musi zaczynać się na kolanach, przed Bogiem. Sługa Boży każdy dzień rozpoczynał modlitwą jeszcze kilka godzin przed poranną Mszą św., godzinami adorował Najświętszy Sakrament, wszystko zawierzał Bogu. To był fundament jego kapłańskiej posługi, w tym tkwi sekret jego świątobliwego życia. Ponadto ks. Stanisław Sudoł pokazał nam, jak fascynujące może być powołanie kapłańskie, jak piękne może być życie księdza, który jest wierny Bogu i złożonym ślubom, który daje siebie dla innych. To jest wielkie przesłanie na dzisiejsze czasy, w których kapłani czasem zawodzą, są przyczyną zgorszenia, zrzucają sutanny w blasku fleszy i przy aplauzie mediów i publiczności, a przez to wykrzywiają w innych prawdziwy obraz kapłaństwa – podkreśla ks. Krzysztof Cisek, postulator procesu na etapie rzymskim. A bp Nitkiewicz dodaje: – Wzór tego kapłana jest szczególnie ważny dziś, kiedy coraz częściej zapomina się o wymiarze nadprzyrodzonym zwyczajnej posługi parafialnej. Tymczasem każdy kapłan, także zwyczajny wiejski proboszcz, urzeczywistnia w swym posługiwaniu Chrystusa, Dobrego Pasterza, prowadzącego innych, pochylającego się nad ludzką krzywdą, obecnego wszędzie tam, gdzie człowiek potrzebuje pomocy. Ksiądz Sudoł był proboszczem zawsze dostępnym dla wiernych, bez wyznaczonych godzin urzędowania, myślącym o powierzonej mu wspólnocie.

– Przypuszczam, że gdyby sługa Boży żył dzisiaj, wierni mówiliby o nim: „święty ksiądz” albo „ksiądz z powołania”. Wszystko w jego kapłańskim życiu wynikało z głębokiej relacji z Panem Bogiem: pobożność, gorliwość, troska o zbawienie wiernych, radykalizm w głoszeniu Ewangelii, posłuszeństwo Kościołowi, asceza, ubóstwo. Nawiązując do słów papieża Franciszka, można powiedzieć, że ks. Sudoł pachniał owcami, był dobrym pasterzem – podsumowuje ks. Cisek.

Informacje o łaskach otrzymanych dzięki modlitwie przez wstawiennictwo ks. Stanisława Sudoła przyjmuje Kuria Diecezji Sandomierskiej.