Największe spotkanie rodzin w historii świata
Przyzwyczailiśmy się znacznie do tego, że podczas obecnego pontyfikatu padają liczne rekordy. Dziennikarze wyszukują je i podają, by zadziwić a zarazem podkreślić niezwykłość wizyt Jana Pawła II w różnych częściach świata. Bez swoistego rekordu nie obyło się i tym razem: Papież zgromadził największą liczbę rodzin w historii świata. I to w Rio de Janeiro, gdzie ze względu nękające miasto problemy nędzy i przemocy rodzina prawie nie istnieje.

„Wszystko dotyczy rodziny”
„Brazylia czuje się zaszczycona tym, że Papież wybrał ją na miejsce Światowego Spotkania Rodzin” - powiedział 2 października w czasie ceremonii powitalnej prezydent Enrique Cardoso. Ten zaszczyt miało także podkreślać odnowienie fasady 15 kościołów, położonych na trasie papieskiego przejazdu oraz usunięcie z ulic setek bezdomnych i żebraków. Prezydent podkreślił także, że tradycyjne wartości chrześcijańskie odegrały wielką rolę w formowaniu świadomości Brazylijczyków w ciągu pokoleń.

Jednak Jan Paweł II nie zwrócił zbytnio uwagi na odnowione budowle, ani nie skoncentrował się na bogatej, chrześcijańskiej przeszłości kraju. Już w przemówieniu powitalnym nawiązał do trudnej sytuacji ekonomicznej i społecznej kraju. Mówił o „nierównym i niesprawiedliwym podziale dóbr”, o „dzieciach ulicy” oraz o Indianach i Afroamerykanach, pragnących „poszanowania ich korzeni”. Jak bowiem zaznaczył w czasie lotu do Brazylii: „Wszystko dotyczy rodziny. (...) Trzeba będzie powiedzieć o kwestii bezrolnych chłopów i innych problemach Brazylii”.

Problemy te pogłębił m.in. podczas prywatnego spotkania z prezydentem. Przemówienie na lotnisku zakończył życzeniami: „Niech Chrystus, który swymi ramionami ze wzgórza Corcovado obejmuje wszystkich Brazylijczyków, oświeci rodziny i całe społeczeństwo Brazylii”.
Podczas drogi z lotniska pozdrawiały go tłumy. Najwięcej ludzi zebrało się wokół kościoła Candelaria, gdzie w 1993 r. żandarmeria zastrzeliła ośmioro dzieci ulicy. Stała tam m.in. grupka chłopców, trzymających tabliczki z imionami zabitych rówieśników.

Pracujcie na rzecz rodziny!

W dniach 1-5 października w Rio de Janeiro obradował Międzynarodowy Kongres Duszpastersko-Teologiczny poświęcony rodzinie. Wzięło w nim udział ok. 2,5 tys. osób, w tym ok. 500 biskupów. W piątek 3 października Jan Paweł II spotkał się z uczestnikami kongresu. W drodze do centrum kongresowego żołnierze z trudem tłum powstrzymywali witający Papieża przed wtargnięciem na ulicę. „Wokół rodziny i wokół życia rozgrywa się dzisiaj fundamentalna walka o godność człowieka - mówił Jan Paweł II - Wierność małżeńska i poszanowanie życia w każdej fazie jego egzystencji są dzisiaj zagrożone przez kulturę, która wzbrania się przed uznaniem transcendencji człowieka oraz faktu, że jest on stworzony na obraz i podobieństwo Boże”. Zdaniem Papieża, oderwanie małżeństwa od przekazywania przez niego życia jest „zamachem na ludzkość” i zagraża jej przyszłości. Papież wezwał biskupów do tworzenia ośrodków duszpasterstwa rodzin, które „stawałyby się dynamicznymi ośrodkami ewangelizacji, dialogu i wspólnego działania w oparciu o dobrze opracowane projekty”.

Przemówienie Papieża często przerywane było oklaskami. Na zakończenie spotkania wielonarodowy tłum przez kilkanaście minut skandował hasła na cześć papieża i śpiewał pieśni. Jedną z nich była popularna polska „Barka”, śpiewana po portugalsku. Z haseł najwyraźniej słychać było zapoczątkowane przez Meksykanów: „Juan Pablo secundo, Te quiere todo el mundo” (Janie Pawle drugi, kocha Ciebie cały świat”.
Na sali kongresowej przed Papieżem powiewały liczne flagi, m.in. meksykańska, argentyńska i polska.

W trzecim dniu swej podróży apostolskiej do Brazylii w sobotę 4 października Jan Paweł II odprawił Mszę św. w katedrze św. Sebastiana w Rio de Janeiro. W tej nowoczesnej konstrukcji w kształcie piramidy ze szkła, metalu i betonu Papież podkreślił znaczenie sakramentu małżeństwa. Po wyjściu z katedry pobłogosławił 126-letnią Marię do Carmo Jeronimo, najstarszą mieszkankę Brazylii, niegdyś niewolnicę, której losy zainspirowały Bernardo Guimaraesa do napisania „Niewolnicy Isaury”. Papież pobłogosławił pacjentów szpitala onkologicznego przy Placu Czerwonego Krzyża oraz odmówił wspólną modlitwę z więźniami z Frei Canesca.

Po południu Jan Paweł II spotkał się z rodzinami z całego świata na stadionie Maracana. Było to radosne spotkanie pełne muzyki i tańca. Uczestniczyło w nim ponad 150 tys. osób. Zwracając się do rodzin całego świata Ojciec Święty powiedział, że Chrystus zawsze im towarzyszy na ich drodze, również, gdy jest ona drogą cierpienia. „Bóg nasz Pan, twórca małżeństwa, które was połączyło, napełnił was w pełni bogactwem swej miłości dla waszego szczęścia” - zapewniał Papież.

Spotkanie to, nazwane po portugalsku „Festa de Testimunho” (Święto Świadectw), przeplatały świadectwa życia 12 rodzin z różnych stron świata oraz spektakle i muzyka. Występowały m.in. zespoły taneczne z Tajwanu oraz 1200-osobowy zespół dziecięcy z Brazylii, reprezentujący trzy wielkie tradycje kraju: indiańską, afrykańską i europejską. Małżeństwo z Belgii opowiadało o wychowywaniu 19 dzieci (9 własnych i 10 adoptowanych): „Nasze dzieci przeobraziły nas, wyzwoliły z egoizmu i pozwoliły zrozumieć, czym jest miłość”. Małżeństwo z Japonii mówiło o tym, że rodzina jest dla nich ważniejsza od pracy zawodowej. Świadectwo składała również córka błogosławionej Gianni Beretty Mello, która wbrew radom lekarzy nie poddała się aborcji i umarła w czasie porodu. W pewnym momencie na gigantycznych ekranach usytuowanych za papieskim podium pojawiła się twarz Matki Teresy, która dzięki obrazowi telewizyjnemu przemówiła do zebranych wznosząc apel o ratowanie życia nienarodzonych.

Do jej słów nawiązał papież zwracając się do wszystkich z żarliwym apelem: „Przyjmijcie wasze dzieci z odpowiedzialną miłością; brońcie ich jako daru Boga, od momentu ich poczęcia, gdy życie ludzkie rodzi się w łonie matki; niech straszliwa zbrodnia aborcji, hańba ludzkości, nie naraża mających się narodzić na najbardziej niesprawiedliwą egzekucję”. Rodziny Ameryki Łacińskiej i całego świata - mówił papież polemizując do popularnej w świecie wizji szczęścia - nie pozwólcie się zwieść temu fałszywemu przesłaniu, które upadla narody, narusza najlepsze tradycje i wartości i sprowadza na dzieci tyle cierpienia i nieszczęść. (...) Jakże nie reagować na brak szacunku, pornografię i wszelkie formy wykorzystywania, którego najwyższą cenę płacą często dzieci”. Te słowa zabrzmiały szczególnie dramatycznie w obecności dzieci ulicy, których kilkoro przyprowadzono do Jana Pawła II.

1,5 mln uczestników Mszy św.
Na miejsce uroczystej Msza św. z okazji Międzynarodowego Dnia rodziny wybrano park Flamengo w centrum Rio de Janeiro. Msza św. zgromadziła ponad 1,5 mln osób. Podczas homilii Jan Paweł II raz jeszcze przypomniał zebranym o świętości i nierozerwalności małżeństwa: „Rodzice i rodziny z całego świata pozwólcie, że wam powiem: Bóg powołuje was do świętości. On sam wybrał was przed stworzeniem świata - mówi nam święty Paweł - byśmy byli święci i nieskalani Jego obraz poprzez dzieła Jezusa Chrystusa. On kocha was bezmiernie, On pragnie waszego szczęścia, ale chce, byście umieli łączyć zawsze wierność ze szczęściem, ponieważ jedno nie może istnieć bez drugiego”.

Na zakończenie homilii Papież wezwał chrześcijan do umacniania wiary i świadectwa życia, „aby przy pomocy łaski Bożej stanowiły prawdziwe nawrócenie i osobistą odnowę w łonie rodzin całego świata. Niechaj duch Świętej Rodziny z Nazaretu panuje we wszystkich rodzinach chrześcijańskich! Rodziny z Brazylii, Ameryki Łacińskiej i całego świata, Papież i Kościół pokładają w was nadzieję. Miejcie ufność: Bóg jest z nami!”.

Podczas składania darów do Papieża podchodziły dzieci w strojach meksykańskich, chilijskich, peruwiańskich a także europejskich. Otoczyły one Ojca Świętego ciasnym kręgiem i rozmawiały z nim chwilę. Całej liturgii towarzyszył kilkusetosobowy chór, Orkiestra Symfoniczna z Rio de Janeiro. Nie brakowało także rytmów w stylu disco i miejscowej samby.

Jeszcze tego samego dnia Jan Paweł II opuścił Brazylię. Przed odlotem podziękował Episkopatowi i rządowi Brazylii za zorganizowanie uroczystości Światowego Dnia Rodzin. Zapewnił także, że w jego pamięci pozostanie żywy entuzjazm i głęboka pobożność narodu brazylijskiego.

Misyjne Drogi nr 67 (1/1998) Styczeń - Luty :. - Marek Szefran


Zobacz także:
Rodzina darem i zadaniem dla człowieka i społeczeństwa :. Przesłanie Jana Pawła II z okazji II Światowego Spotkania Rodzin w Rio De Janeiro (2-5 X 1997 r.)
Nierozerwalne małżeństwo fundamentem zdrowej i odpowiedzialnej rodziny :. Homilia podczas Mszy św. na zakończenie II Światowego Spotkania Rodzin (5 X 1997 r.)
Pozostańcie w ramionach Chrystusa :. Rozważanie przed modlitwą Anioł Pański 5 X 1997 r. (II Światowe Spotkanie Rodzin, Rio de Janeiro)