Kochani Współbracia w kapłaństwie,

Zwracam się do Was, związanych poprzez e-mail z naszą stroną internetową www.clerus.org. Proponuje Wam ona specyficzną dokumentację do stałej dalszej formacji: przede wszystkim dzięki Międzynarodowym Wideokonferencjom Teologicznym, organizowanym od ponad trzech lat przez Kongregację do spraw Duchowieństwa na tematy, które Was szczególnie dotyczą.

Obecnie, po świętach Bożego Narodzenia, pragnę wyrazić moją wdzięczność zwłaszcza Warn, Proboszczom. W tym roku, który w szczególny sposób jest poświęcony Najświętszej Eucharystii, jeszcze bardziej żyjecie w swoich parafiach eucharystyczną Tajemnicą i dajecie o niej świadectwo.

„To czyńcie na Moją pamiątkę” - oto prośba Jezusa, a my, spełniając swoją posługę kapłańską, codziennie uobecniamy na ołtarzu Jego Ciało i Jego Krew w sposób sakramentalny. Dlatego możemy głosić: „Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas” (J 1,14).

Okres Bożego Narodzenia łączy się w szczególny sposób z dziećmi. Bóg, który stał się człowiekiem, Emmanuel, ukazuje się nam z obliczem dziecka. Jako człowiek dorosły będzie Jezus głosił, że droga do Królestwa Niebieskiego przebiega przez serce dziecka: „Jeśli się nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego” (Mt 18,3).

Podczas Modlitwy Anioł Pański, dnia 6 stycznia, w Uroczystość Objawienia Pańskiego, Ojciec Święty ponownie podkreślił znaczenie dzieci w Kościele: „Dzieci są teraźniejszością i przyszłością Kościoła. Spełniają one aktywną rolę w ewangelizacji świata. Swoimi modlitwami przyczyniają się do ocalenia i ulepszenia świata”.

Jak można by w tym roku poświęconym w szczególny sposób Eucharystii nie pomyśleć o tych, którzy są pierwszymi adresatami katechezy w naszych parafiach: o dzieciach? Przyjmujemy je, otoczone ich rodzinami, przy chrzcielnicy i spotykamy je znowu później, gdy uczestniczą w kursach katechetycznych w ramach przygotowania do Pierwszej Komunii świętej.

Wielki, kanonizowany przez Kościół papież, Pius X, właśnie dzieciom poświęcił wiele uwagi i duszpasterskich starań. 8 sierpnia 1910 roku wydał dekret Quam singularis, który ustala, że do przyjęcia pierwszej Komunii świętej można dopuszczać dzieci od 7 roku życia.

Dla duszpasterstwa dzieci rozstrzygnięcie to oznaczało decydujący zwrot: odtąd mogły przyjmować Komunię świętą, po odpowiednim przygotowaniu w swoich parafiach, przekazującym im pierwsze i podstawowe prawdy wiary chrześcijańskiej. Wiek przyjęcia Pierwszej Komunii świętej został już wtedy ustalony na mniej więcej 7 rok życia, kiedy mianowicie dziecko potrafiło odróżnić Ciało Pańskie od zwykłego chleba.

Wraz ze świętym papieżem Piusem X wielu ludzi jest przekonanych, że praktyka dopuszczania dzieci od 7 roku życia do Pierwszej Komunii świętej przyniosła wiele łask. Nie można ponadto pominąć historycznego faktu, że w Kościele pierwotnym udzielano sakramentu Eucharystii nowo narodzonym w połączeniu z ich chrztem, mianowicie w formie kilku kropel konsekrowanego wina.

Przez wiele wieków troska o właściwy czas Pierwszej Komunii świętej była trwałym elementem duszpasterstwa dzieci. Do tego zwyczaju nawiązał święty papież Pius X, był on też nieustannie potwierdzany przez jego następców, aż do naszego Ojca Świętego Jana Pawła II.

Kanon 914 KPK tak wyraża intencję Papieży: „Jest przede wszystkim obowiązkiem rodziców oraz tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi”.

Niedawno temu Ojciec Święty znalazł słowa podziwu dla decyzji świętego Piusa X. W swojej książce „Wstańcie, chodźmy!” pisze: „Wzruszające świadectwo miłości pasterskiej wobec dzieci dał mój poprzednik św. Pius X, przez decyzję dotyczącą pierwszej Komunii świętej. Nie tylko obniżył wiek konieczny, by móc przystąpić do Stołu Pańskiego, z czego i ja skorzystałem w maju 1929 roku, ale także otworzył możliwość przyjęcia Komunii świętej jeszcze przed ukończeniem siódmego roku życia, jeśli dziecko wykazuje wystarczające rozeznanie. Duszpasterska decyzja o wczesnej Komunii świętej warta jest pochwały i przypomnienia. Przyniosła wiele owoców świętości i apostolstwa wśród dzieci, sprzyjając także rozwijaniu się powołań kapłańskich”. (Jan Paweł II, „Wstańcie, chodźmy!”, Kraków 2004, str. 83).

My kapłani, powołani przez Boga, by strzec Najświętszego Sakramentu Ołtarza w jedności z naszymi biskupami, musimy właśnie w dzieciach widzieć pierwszych adresatów tego wielkiego daru, Najświętszej Eucharystii, którą Bóg powierzył nam, kruchym naczyniom glinianym, którą złożył w nasze poświęcone dłonie.

Sądzę, że do największych radości proboszcza należy przyjmowanie pierwszej spowiedzi dzieci i podanie im potem pierwszej Komunii. Im są one mniejsze, tym pewniej można założyć, że przyjmują Chrystusa w sakramencie w godny sposób do swojego serca. Dziecko, które doszło do używania rozumu - a dzisiaj dochodzi do tego stadium wcześnie - jest otwarte i wrażliwe na to boskie światło, które pozwala przeniknąć tajemnicę Miłości Boga do ludzi. Ponad intelekt podnosi nas wiara, która - co często mogliśmy zaobserwować w naszych parafiach -jest żywa właśnie w dzieciach, które często lepiej niż dorośli potrafią w bezpośredniości modlitwy wyrazić swoją bliskość z Panem.

Dlatego ufamy, że ta święta tradycja, przypominana przez wszystkich bez wyjątku ostatnich papieży, dopuszczania małych dzieci po pierwszej spowiedzi do pierwszej Komunii, będzie zwłaszcza w Roku Eucharystii coraz bardziej ceniona i tak dalece jak to jest możliwe stosowana. Módlmy się wspólnie, aby duszpasterska miłość stała się dla każdego proboszcza inspiracją do tego, by w jedności z biskupem, we współpracy z rodzinami i wychowawcami wzbudzać miłość do świętej Eucharystii już w małych dzieciach.

Tęsknota za przyjmowaniem Ciała Chrystusa jest pewną drogą do zapewnienia przyszłości pokoju i świętości, nie tylko w odniesieniu do pojedynczych wiernych, ale do całej chrześcijańskiej wspólnoty.
Watykan, dnia 8 stycznia 2005 r.

(Tłum. z niemieckiego ks. Jan Smolec)