Klucz do świętego Pawła

publikacja 08.10.2008 15:00

Myśl św. Pawła pozostaje nieznana. Trochę o niej wiemy z czytań mszalnych, ale czy ja rozumiemy? Rok św. Pawła do zaproszenie, by odczytać jego przesłanie. Apostoł burzy wiele stereotypowych wyobrażeń o wierze i Kościele.

Te listy są dla Ciebie
Myśl św. Pawła pozostaje nieznana. Znamy ją fragmentarycznie z mszalnych czytań, ale czy rozumiemy? Rok św Pawła to zaproszenie, by odczytać jego przesłanie. Apostoł burzy wiele stereotypów o wierze i Kościele. Więcej:.


U źródeł teologii św. Pawła
Kluczowym pojęciem nauczania Pawła stała się łaska Boża. „Dzięki łasce Bożej jestem tym, kim jestem” (1 Kor 15,10) – wyznaje. Podobne osobiste wyznania powtarzają się w Listach, np. „Wybrał mnie od łona mojej matki i powołał swą łaską” (Ga 1,15, zob. Ga 2,9; 1 Kor 3,10; Rz 15,15). Jeśli znamy biografię Apostoła, rozumiemy, dlaczego z taką mocą głosił pierwszeństwo łaski Bożej przed ludzkimi uczynkami. Czym jest łaska? W ujęciu Pawła to prawie osobowa moc, która opanowuje człowieka i zbawia go. Więcej:.


Bóg Pawła
Dla Pawła wszystko zaczyna się od Boga i do Boga prowadzi. To Bóg, który nie siedzi z założonymi rękami, ale działa aktywnie w ludzkiej historii, aby uratować człowieka przed samym sobą. Prawda o Bogu była oczywistością, którą Apostoł Narodów wyssał z mlekiem matki. Jak każdy pobożny Żyd, powtarzał zapewne trzy razy dziennie słowa modlitwy „Szema”, czyli „Słuchaj Izraelu, Pan jest naszym Bogiem – Panem Jedynym…” (Pwt 6,4). Paweł wierzy w tego samego Boga co każdy Izraelita, ale do tej monoteistycznej wiary dołącza nowe, chrześcijańskie wyznanie: Bóg objawił się w sposób definitywny w Jezusie Chrystusie i przez Niego zbawia wszystkich ludzi. Stąd „Szema” chrześcijan brzmi nieco inaczej: „Dla nas jest tylko jeden Bóg Ojciec, od którego wszystko pochodzi, a my jesteśmy dla Niego. I jeden jest Pan, Jezus Chrystus, przez którego jest wszystko i my jesteśmy przez Niego” (1 Kor 8,6). Więcej:.


Absolutne Centrum
W sercu przepowiadania Pawła jest Chrystus, a dokładniej krzyż i zmartwychwstanie. Apostoł powtarza: „Jezus zrobił to dla nas, dla ciebie. Uwierz, a będziesz żył!”. Głosił Ewangelię, zanim ją napisano.

Ewangeliści opowiadają historię Jezusa z Nazaretu. Choć nie jest to w żadnym wypadku biografia Chrystusa, to jednak u Marka, Mateusza i Łukasza dominuje styl narracyjny, coś się tutaj ciągle dzieje. Widzimy Jezusa na poszczególnych etapach Jego życia, słyszymy Jego nauczanie, dowiadujemy się o cudach. Możemy sobie jakoś wyobrazić Jego postać. U Pawła jest zupełnie inaczej. Prawie w ogóle nie interesuje go „biograficzna” strona tajemnicy Jezusa. Apostoła fascynuje właściwie tylko jeden temat: śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Więcej:.


Co dał nam Chrystus?
Co właściwie stało się dzięki Chrystusowi? Na czym polega zmiana naszej sytuacji? Co to znaczy, że jesteśmy usprawiedliwieni? Paweł zmagał się z tym tematem. My zmagamy się, by zrozumieć Pawła.

Usprawiedliwienie. To jest kluczowe pojęcie teologii św. Pawła. Tym słowem opisuje on najczęściej skutki krzyża i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa zbawienne dla nas. Przyznajmy, usprawiedliwienie nie kojarzy się nam z językiem religijnym. Dzieci, które były nieobecne na zajęciach, przynoszą do szkoły usprawiedliwienie wypisane przez rodziców czy lekarza. „Usprawiedliwić” znaczy „wytłumaczyć kogoś przed kimś, oczyścić kogoś z zarzutów”. Jeden ze współczesnych teologów napisał z sarkazmem, że dziś domagamy się, by to Bóg usprawiedliwił się przed człowiekiem. Czy potrafimy zgodzić się z tym, że jest odwrotnie, to znaczy, że to człowiek potrzebuje usprawiedliwienia przed Bogiem? Więcej:.


Człowiek według Pawła
Szukamy wciąż klucza do zrozumienia Listów św. Pawła. Dzisiejszy odcinek poświęcony jest antropologii, czyli nauce o człowieku. Wiele zależy od odpowiedzi na pytanie, kim jest człowiek. Wydaje się, że ludzie nieraz uciekają od tego pytania. Może boją się konsekwencji. Paweł jest cały czas wpatrzony w Chrystusa. Dzięki Niemu rozumie lepiej nie tylko, czym jest łaska bycia człowiekiem, ale też dostrzega wyraźniej, czym jest mrok, w którym pogrążony bywa ludzki świat. Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa. To słynne zdanie można uznać za sedno Pawłowej nauki o człowieku, czyli jego antropologii. Więcej:.


Jeszcze o antropologii Pawła
Paweł uczy nas spojrzenia na tajemnicę człowieka w perspektywie wiary. W czasach, w których człowieka redukuje się często do biologii czy psychologii, Paweł zwraca nam uwagę na duchowe aspekty człowieczeństwa. Ciemne i jasne strony ludzkiej natury rozpamiętuje w obliczu Boga, a dokładniej w świetle tajemnicy Chrystusa. Jego Ewangelia jest dobrą wieścią dla człowieka, nie tylko o Bogu, ale i o człowieku. Więcej:.


Miłośnik Kościoła
Paweł spotkał Chrystusa nie tylko w osobistym widzeniu, ale przede wszystkim we wspólnocie Kościoła. Czuł się tym, który wszedł w rozpoczęte już dzieło. Był kontynuatorem, niezwykle twórczym, ale jednak kontynuatorem. Kościół był dla Pawła przeżyciem, jego miłością, radością i krzyżem zarazem. Z tego osobistego doświadczenia narodziła się refleksja o Kościele jako takim. Paweł próbuje w listach odpowiedzieć z wnętrza wiary na pytanie: czym (kim) jest Kościół? Jego spojrzenie jest wiążące dla naszego patrzenia na Kościół. To jest ostatni „Klucz do św. Pawła”. Do Apostoła Narodów już wkrótce wrócimy na naszych łamach. Więcej:.