Rok, który zaczyna się w grudniu

Rok kościelny w Kościele prawosławnym

Do I wojny światowej we wszystkich Kościołach prawosławnych obowiązywał kalendarz juliański (tzw. stary styl), wprowadzony przez Juliusza Cezara w 46 r. przed Chrystusem. Kościół prawosławny nie przyjął reformy kalendarza wprowadzonej przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku (tzw. nowy styl). Różnica między starym a nowym stylem wynosi 13 dni. Obecnie niektóre Kościoły prawosławne stosują nowy styl, a inne stary styl.

Rok kościelny w Kościele prawosławnym rozpoczyna się 1 września (czyli według kalendarza gregoriańskiego 14 września). Ks. Mirosław Filimoniuk, z prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej wyjaśnia, że data ta została zatwierdzona już w IV stuleciu podczas Soboru Powszechnego w Nicei.
Podobnie jak w innych wyznaniach chrześcijańskich, rok liturgiczny zawiera święta ruchome oraz stałe. Największe ze wszystkich świąt jest Zmartwychwstanie Pana naszego Jezusa Chrystusa, Pascha Chrystusowa, Święto Świąt, które nie ma sobie równych i jest jedyne w swoim rodzaju. Drugi pod względem ważności jest cykl dwunastu wielkich świąt, wymienianych zwykle w następującej kolejności: Narodzenie Bogurodzicy (8/21 września), Podwyższenie Najczystszego i Życiodajnego Krzyża Pańskiego (14/27 września), Wprowadzenie Bogurodzicy do Świątyni (21 listopada/4 grudnia), Chrzest Pański w Jordanie (Objawienia Pańskie - Teofania lub Epifania) (6/19 stycznia), Boże Narodzenie (25 grudnia/7 stycznia), Spotkanie Pańskie (2/15 lutego), Zwiastowanie Bogurodzicy (25 marca/7 kwietnia), Wjazd Pana naszego Jezusa Chrystusa do Jerozolimy (Niedziela Palmowa) (tydzień przed świętem Zmartwychwstania), Wniebowstąpienie Pana naszego Jezusa Chrystusa (40 dni po święcie Zmartwychwstania), Pięćdziesiątnica (na Zachodzie znana jako Zielone Świątki, a na Wschodzie jako Niedziela Trójcy Świętej, Trojca) (50 dni po święcie Zmartwychwstania), Przemienienie Pańskie (6/19 sierpnia), Zaśnięcie Bogurodzicy (15/28 sierpnia).

W prawosławnym kalendarzu liturgicznym pojawia się wiele innych świąt. Największe z nich są: Obrzezanie Pańskie (1/14 stycznia), Trzech Wielkich Hierarchów (30 stycznia/12 lutego), Narodzenie świętego Jana Chrzciciela (24 czerwca/7 lipca), Świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca/12 lipca), Ścięcie głowy świętego Jana Chrzciciela (29 sierpnia/11 września), Opieki Bogurodzicy (Pokrow) (1/14 października), Św. Mikołaja Cudotwórcy (6/19 grudnia), Wszystkich Świętych (pierwsza niedziela po Pięćdziesiątnicy).

W ciągu roku w prawosławiu istnieją cztery główne okresy postu: Wielki Post - rozpoczyna się siedem tygodni przed świętem Zmartwychwstania, Post świętych Apostołów (zwany Postem Piotrowym) - rozpoczyna się w poniedziałek, osiem dni po święcie Pięćdziesiątnicy, a kończy się 28 czerwca/11 lipca, w wigilię święta Apostołów Piotra i Pawła; w zależności od daty świętowania Paschy, czas jego trwania waha się od jednego do sześciu tygodni, Post przed świętem Zaśnięcia Bogurodzicy - trwa dwa tygodnie, od 1/14 do 14/27 sierpnia oraz Post przed świętem Narodzenia Jezusa Chrystusa (zwany Postem Filipowym) - trwa czterdzieści dni, od 15/28 listopada do 24 grudnia/6 stycznia. Dniami postnymi są wszystkie środy i piątki (w niektórych monasterach również poniedziałki), z wyjątkiem okresu między świętem Bożego Narodzenia a Epifanią, tygodnia paschalnego i tygodnia po święcie Pięćdziesiątnicy. Dniami postu są również święta Podwyższenia Krzyża Świętego, Ścięcia głowy świętego Jana Chrzciciela oraz wigilia Epifanii.

Więcej na następnej stronie