Poniedziałek Wielkanocny: Nie tylko śmigus

Jednym z najpopularniejszych polskich zwyczajów jest śmigus-dyngus – polewanie się wodą w Poniedziałek Wielkanocny. Ale w niektórych miejscowościach zachowały się też inne ciekawe tradycje.

Na przykład na Śląsku: w Pietrowicach Wielkich koło Raciborza oraz w Ostropie (dziś dzielnica Gliwic) odbywa się konna procesja z krzyżem oraz chorągwiami kościelnymi, objeżdżająca okoliczne pola. Dawniej polewano wodą ziemię by spowodować większe plony oraz krowy – by dawały więcej mleka. W okolicach Kielc rolnicy przed wschodem słońca obchodzili swoje pola i kropili je wodą święconą.
Niegdyś bardzo popularny był tzw. "Emaus", nawiązujący do spotkania Apostołów z Chrystusem w drodze z Jerozolimy do Emaus. W Krakowie była to ludowa zabawa urządzana bardzo wystawnie. W innych stronach tym słowem określano spacery w plenerze, które częstokroć przybierały charakter pielgrzymki. Tak było w Poznaniu, gdzie – jak podaje Oskar Kolberg – wszyscy mieszkańcy wychodzili na tzw. Emaus do kościoła św. Jana. Do dzisiaj na Mazowszu gospodarze zapraszają księdza, aby tego dnia pobłogosławił ich pola, a zwyczaj ten nazywają Emaus.
Na wsiach po południu od domu do domu wędrowały rozśpiewane grupy przebierańców. Podkrakowscy chłopcy jeździli z "traczykiem". Był to drewniany baranek na wózku, z przywiązaną do nóżek piłą. Na Mazowszu oraz w południowej i wschodniej Wielkopolsce chodzono po wsi z zieloną gałązką: "gaikiem", "maikiem" lub "kogutkiem" zrobionym z gliny, ciasta, piór, drewna albo... żywym. Witano śpiewkami wiosnę przymawiając się o dary.
Jeśli ktoś mieszkał w Krakowie, czekała go jeszcze "rękawka". Starym, sięgającym średniowiecza zwyczajem, zamożni krakowscy mieszczanie obdarowywali jadłem żaków i biedotę miejską. Czynili to w bardzo osobliwy sposób. Z kopca Krakusa, tzw. "rękawki", obok kościoła św. Benedykta na Krzemionkach zrzucali pisanki, bułeczki, pierniki i inne specjały wprost w ręce stojącej u podnóża pagórka biedoty.
Należy także wspomnieć o zwyczaju "poprawin wielkanocnych". Jest to powtórzenie w oktawę świąt śniadania wielkanocnego. Zestaw potraw był identyczny, tylko już bez święconego.

Dyngus czyli okup

«« | « | 1 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg

Archiwum informacji

niedz. pon. wt. śr. czw. pt. sob.
25 26 27 28 29 1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31 1 2 3 4 5 6